Gebelik ve Sonrasındaki Fiziksel ve Psikolojik Değişimler

Yazının altında acelesi olanlar için özet bilgi mevcut, ama biz yine de hepsini okumanızı öneriyoruz :)

Gebelik ve sonrasında anne adaylarının yaşadığı birtakım fiziksel ve duygusal değişimler meydana gelir. Bugün Bilim Ayısı'nda sizlere bu değişimlerden bahsedeceğiz.

Annelik

Tıp bilimi üremeyi  gittikçe daha karmaşık ve ileri bir teknolojiye emanet ederken, psikoloji anneliği gene kadının vücuduna ve özellikle zihnine bırakır.

Gebelik gerçekten de bir kadının yaşamında, duyguları ve çevresiyle ilişkileri açısından çok önemi bir dönemdir.

Her insanın kökeninde annelik ve annelik denen olay vardır.

Biyolojik tarih boyunca yaşanan bu olay ve onun fizyolojik süreci hemen hemen hep aynı biçimde yinelenir.

Ama her anneliği yalnız bir başka kadının anneliğinden değil, aynı kadının başka gebeliklerinden de ayırarak tümüyle özel bir deneyime dönüştüren psikolojik ögeler vardır.

Gerçekten de kadın için her gebelik değişik özlem ve düşlerle yüklü büyülü bir dönemdir; benzer biçimde annenin her çocuğuna karşı duyguları da farklıdır.

Annelik doğumun gerçekleşmesinden çok önce başlayan uzun ve karmaşık bir süreç olarak görülmelidir.

Gebelikte Vücut ve Zihin

Gebelikte bütün vücut değişime uğrar ve zihnin başlatarak denetlediği bu değişikliğe kadının her yanı katkıda bulunur.

Doğa gebe kadını sanki geriye doğru itmekte, çocuğuyla bir alışveriş yaşamasını, onu anlamasını sağlamak üzere bir yanını yeniden çocuklaştırmaktadır.

Her gebeliğe çelişkili duygular eşlik eder.

Bir yandan herkeste var olan çocuksu gözlenme, korunma, tehlikelerden uzak tutulma gereksinimleri, bir yandan da gözleme, koruma ve büyümeye yardım etme gibi edilgenliği tersine çeviren bir annelik içgüdüsü ortaya çıkar.

Gebelikte görülen bulantı, kusma gibi tipik belirtiler ve sağlıksız bir çocuk doğurmak gibi bazı korkular ancak simgesel anlamlarının dikkatle incelenmesi sonucunda değerlendirilebilirler.

Kız Çocukta Annelik

Kadın doğal annelik görevine, öncelikle kendi annesiyle olan ilişkisinin rol oynadığı karmaşık  bir süreç aracılığıyla hazırlanır.

Her kız çocuğu kadınlık ve anneliği kendi annesinden öğrenir; o ilk örneği izleyerek gelecekteki kadın ve anne kimliğini oluşturur.

Evcilik oynayan, tipik anne baba rollerini üstlenerek onları taklit eden çocuklar zengin bir iç deneyim yaşarlar.

Bir yandan benzeşme, bir yandan da farklılaşma süreçlerinin etkili olduğu bu evrimsel aşama onları bireysel sınırlarını ve alanlarını bulmaya götürür.

Gerçekte bu ‘’oyun’’ bütün yaşam boyunca sürebilir.

Her annelik de iç dinamikleri harekete geçirir; çünkü geçmişin ruhsal deneyimleri kimlik gelişiminin en eski yönleriyle sıkı sıkıya bağlantılıdır.

Doğumda Ağrı

Doğum, bu deneyimi olgun ve bilinçli bir biçimde bütün boyutlarıyla göğüslemek isteyen kadına kendi kendisiyle karşılaşması için eşsiz bir fırsat tanır.

Fiziksel ağrıya katlanmak sıkıntı ve korku yaratır; oysa etkin bir katılımla ağrıya dayanmak insana güç verir, onu büyütür.

Doğum ağrısı bütün öbür ağrılardan farklıdır.

Aralıklıdır, şiddetlidir, bir amaca yöneliktir, ne olursa olsun bir mutluluk ağrısıdır.

Doğumda ruh sağlığı koruyucu önlemlerle ağrıya karşı çözümler ve buna bağlı duyguları deneleme yolları bulunabilir.

Belirli egzersizlere dayanan solunum eğitimi kasları gevşetmeye yöneliktir.

Bu gevşeme annenin vücudunun doğal işlevine dönerek doğumu daha sakin karşılamasını sağlar; huzur ve özdenetimin koşulları yaratır.

Güvensizlik ve korku ise ağrının ve buna bağlı yardım isteminin ortaya çıkmasındaki temel ruhsal ögelerdir.

Bu yönde bir psikoloji girişim anne ve çocuk için kısa ve uzun dönemde bir güvence olabilir.

Psikolojik Bilginin Önemi

Gebeliğin ve yaklaşan doğumun yol açtığı bütün bu etkileşimin bilinerek kabul edilmesi, annenin ayrılık kaygısını aşmasına yardımcı olabilir.

Böylece bebeğinden ayrılma kaygısının iç sıkıntısına dönüşmesi ya da ‘’gebelik süresi’’ni olumsuz etkilemesi önlenebilir; tersi durumda ne pahasına olursa olsun onu atma ya da vücudunda tutma yönündeki gizli bir istek bu sürenin anneye anlaşılamaz bir biçimde çok uzun ya da çok kısa gelmesine  yol açabilir.

Doğum kadının bir daha hiçbir zaman kendisiyle içinde bütünleşmeyecek yeni ve yabancı  bir varlıkla karşılaşmak üzere olduğu  andır.

Aynı anda düşşellikle gerçeklik arasındaki yoğun etkileşim ruhsal ve düşsel ilişkilere gerçek ilişkilerin de eklenmesini sağlar.

Doğum çok zor bir geçiştir.

Ama bunun nedeni yalnızca yüzyıllardır doğumla birlikte düşünülen tehlike ve bazen dayanılmaz hale gelen fiziksel ağrı değil, aynı zamanda çok özel, güven verici ve kusursuz birlikteliğin bozulmasının da yol açtığı ayrılık korkusudur.

Kadın çocuğunun ondan ayrıldığı bu anda kendi ayrılma süreci ve kimliğiyle yeniden karşılaşır.

Anneyle çocuk arasındaki bedensel temas, ayrılık kaygısının aşılmasına yardımcı olur.

Annenin Bebeğe İlk Yaklaşımı

Bazı anneler anneliği kabul etmede güçlük çeker ve bütün sorumluluğu hekime ya da sağlık personeline yükleyecek biçimde davranır.

Bazıları ise gerektiği yerde bile ilgililere danışmak yerine her türlü sorumluluğu tek başına yüklenmek ister.

Birçoğu çocuk bakımı konusundaki toplumsal-kültürel kabuller nedeniyle bir yetersizlik duygusuna kapılır.

Bazıları da bebeklerini tümüyle yabancı hissettiklerinden annelik içgüdüsüne sahip olamamaktan korkarlar.

Bebeğin nasıl beslenmesi, nasıl  bir anne olunması gerektiğine ilişkin tartışmalara girişmek yerine annenin sorunlarını dinlemek ve kaygılarını açıklamak onun hızla huzura kavuşmasına yardım eder.

Bazen anneye, bazen çocuğa ayrıcalık tanıyan değil, ilişkilerini doğru yönlendiren çözümlerin bulunması bebeğin ruhsal sağlığı ve vazgeçilmez hakkı olan kişiliğini geliştirmesi açısından çok önemlidir.



Özet

• Annelik doğumun gerçekleşmesinden çok önce başlayan uzun ve karmaşık bir süreç olarak görülmelidir.
• Gebelikte bütün vücut değişime uğrar ve zihnin başlatarak denetlediği bu değişikliğe kadının her yanı katkıda bulunur.
• Gebelik süresince yapılan belirli egzersizlere dayanan solunum eğitimi kasları gevşetmeye yöneliktir.
• Doğum ağrısı bütün öbür ağrılardan farklıdır. Aralıklıdır, şiddetlidir, bir amaca yöneliktir, ne olursa olsun bir mutluluk ağrısıdır.
• Kadın çocuğunun ondan ayrıldığı bu anda kendi ayrılma süreci ve kimliğiyle yeniden karşılaşır.
• Bebeğin nasıl beslenmesi, nasıl  bir anne olunması gerektiğine ilişkin tartışmalara girişmek yerine annenin sorunlarını dinlemek ve kaygılarını açıklamak onun hızla huzura kavuşmasına yardım eder.

Kaynak:

                     Medicana Psikoloji Genel Sağlık Ansiklopedisi

                                                                c. 10              s;17-18

Yorum Bırakmayı Unutma Lütfen :)

Yorumların bizim için değerli. Yazıyı okuduktan sonra yorum yaparak Bilim Ayısı'nın içerik kalitesine katkıda bulunabilirsin. Bu sayede biz de daha kaliteli içerikleri seninle daha hızlı paylaşabiliriz.

Sol üst köşedeki oka tıklayarak Anasayfa üzerindeki sosyal medya ikonlarından sosyal medyada bizi bulabilir ve ilgi çekici paylaşımlarımızı takip edebilirsin.

E-posta ile abone olarak yayınladığımız yeni içeriklerden ücretsiz haberdar olabilirsin.

Aklına takılan ve senin için araştırıp yayınlamamızı istediğin ne varsa yoruma konusunu bırakabilir ya da anasayfadaki "İletişim" menüsünden bize ulaşabilirsin.