Berlin Duvarı
Yapılışı ve Yıkılmasının Sebepleri
Berlin Duvarı, Doğu Almanya’daki Alman
vatandaşlarının Batı Almanya’ya kaçmasını önlemek için 13 Ağustos 1961 yılında
Berlin’de yapımına başlanılan bir duvardır. Avrupa’da yıllarca “Utanç Duvarı”
olarak anılmıştır. Batı Berlin’i kuşatan bu betondan sınır, 9 Kasım 1989’da
Doğu Almanya’nın, Batı Almanya’ya gitmek isteyen vatandaşların gidebileceğini
açıklamasından sonra tüm tesisleriyle birlikte yıkıldı.
2. Dünya Savaşı sonrasında Almanya
savaşı kaybedince ve başkent olan Berlin işgal kuvvetleri tarafından Amerikan,
Fransız, İngiliz ve Sovyet bölgesi olarak dörde ayrıldı. Kısa süre sonra Batı
ittifakı yönetimleri birleştirdi fakat Doğu yönetimindeki Sovyetler Birliği bu
birleşmeye karşı çıktı. Böylece ülke Doğu ve Batı olarak ikiye ayrıldı. Batılı
işgal güçleri Sovyetlere karşı Almanya’yı yeniden inşa edip komünizm karakolu
kurmayı amaçladı. Sovyetler de bu karakol kurma girişimine karşı yeni bir rejim
kurmayı amaçladı. Ekonomisi sosyalizme dayanan, siyasi yönetimi otoriter olan
Doğu Almanya’dan Batı Almanya’ya kaçışlar büyük ölçüde Berlin’den yapılıyordu.
Doğu ile Batı Almanya arasındaki katı sınır 1952’de çizilmişti. Doğudan Batıya
kaçışlar gün geçtikçe artıyordu. Zamanla örülen teller ve mevzuat değişiklikler
de bu kaçışları engelleyemez. Bunun üzerine kaçışları önleyici bir duvar örme
fikri ortaya atıldı. Sovyetler Birliği de Batı Berlin’i Doğu Almanya içerisinde
bir fesat yuvası, kapitalizmin kalesi, karşı propaganda noktası olarak gördüğü
için Berlin Duvarı örme fikrini çözüm olarak gördü.
Duvar, Doğu Almanya’nın içinde ABD
mandasında kapitalist Batı Berlin’i çevrelemek için Doğu Almanya meclisinin
kararıyla 12-13 Ağustos 1961’de bir gece içerisinde örülmüştür. Bu duvarın planları
tamamen gizlilik içerisinde gerçekleşmiştir.
1961’de Berlin Duvarı’nın yerine önce
sadece basit bir tel örgü çekilmişti. Sonra adı Batı Almanya’da “Utanç Duvarı”
olarak bilinen Berlin Duvarı kuruldu ve bu tel örgü duvarın üstünde yeniden yerini
aldı. Doğu ve Batı Almanya arasındaki duvar, biri 3,5 diğeri 4,5 metrelik iki
çelik parçadan oluşuyordu. Doğu tarafına bakan duvar, kaçmaya çalışan
insanların kolay görünmesi için beyaza boyanmıştı. Ama diğer tarafı, yani Batı
Almanya’ya bakan taraf ise grafitti ve çizimlerle doluydu. Ayrıca Doğu Almanya
kısmında duvar boyunca yerde çelik kapanlar ve mayın tarlaları bulunuyordu ve
polisler, köpekler arama halindeydi. Fakat bunlara rağmen 5 bin kişi evden
yaptığı balonlarla veya tünellerle kaçmayı başarmıştı.
Berlin Duvarı’nı aşmak isterken can
verenlerin sayısı hala kesin olarak bilinmemekle beraber en az 86, en fazla ise
238 kişinin öldüğü tahmin ediliyor. Duvar boyunca yaşamını yitirenleri
anımsatan pek çok küçük anıta rastlamak mümkündür.
Doğu Alman Hükümeti, bu duvarı kapitalist Batı’ya karşı bir
kalkan olarak göstermiştir. 1989’un başlarında Alman Demokratik Cumhuriyeti Hükümeti
isteyen Doğu Almanya vatandaşlarının diğer Doğu Bloğu ülkelerine geçiş
yapabileceğini açıkladı ve bunun üzerine birçok Doğu Alman vatandaşı Polonya,
Çekoslovakya gibi ülkelerin başkentine akın etti.
Doğu Alman Hükümeti, duvarın kaldırılmasını onaylamıştı ve 9
Kasım 1989’da bu kararı halka açıkladı. Ayrıca aldığı önlemleri de ortadan
kaldırmıştı. Duvarın her iki bloğun tarafından insanlar birikti. Her iki
Almanya tarafından yakınlaşan insanlar duvarın üzerinde buluştular. Duvar resmi
olarak 13 Haziran 1990’da yıkıldı. Bu duvarımın yıkımıyla beraber Almanya’da
yönetim birliği sağlandı ve ayrılıklar bertaraf oldu.
KAYNAKÇA
Yorumlar
Yorum Gönder