Yıldız Kayması Olarak Bildiğimiz Olay Aslında Nedir?

İnsanoğlu asırlardır sebebini bilmediği doğa olaylarını mucizevi şeylere yormaktadır. Zamanla gelişen teknoloji ve astronomi uğraşları sayesinde birçok doğa olayının sebeplerini anlamaya başladık. Yıldız kayması olarak bildiğimiz doğa olayı da zamanında tanımlayamadığımız ve bu ismi verdiğimiz olaylardan biri…

“Peki, nedir bu yıldız kaymasının sebebi ve gerçekte bu olayın oluşum sebebi nedir?” dediğinizi duyar gibiyiz… Biz de bu konuyu Bilim Ayısı’na danıştık ve sizin için yıldız kaymasıyla ilgili bilgiler derledik. E hadi buyrun…

Önce Bunları Sorduk:

Yıldız Nedir?

Yıldız, akşam ve gece vakitlerinde gökyüzünde küçük lambalar gibi görünen cisimlerdir. Bu cisimler göründükleri gibi küçük değillerdir ve her biri aslında birer Güneş’tir. Bu cisimlerin bazıları milyonlarca bazılarıysa milyarlarca km uzaklıktadır. Karanlıkta muazzam bir ışık yaydıkları için çok uzaklardan parlak şekilde görünebilirler. Bize en yakın yıldız da 150 milyon km uzaklıkta olan Güneş’tir. Işık hızına göre hesaplandığında 9 ışık dakikasına denk gelir.

Not: Dünya’mıza çok uzakta bulunan gezegenlerin ve yıldızların km cinsinden uzaklıklarını hesaplamak, mesafenin aşırı uzun olmasından dolayı güçleştiğinden Işık Yılı, Işık Dakikası vb. adlı uzunluk birimleri oluşturulmuştur. 1 Işık Yılı da 9 460 730 472 580 km’ye denk gelmektedir.

Meteor Nedir?

Bir kütleden kopup uzayda başıboş halde dolanan cisimlere meteor denir. Meteorlar, bir gezegenin ya da yıldızın çekim alanına girdiklerinde hızlıca oraya doğru düşmeye başlarlar. Düşerken yüksek hızdan dolayı oluşan ısı ile birlikte yanmaya başlarlar ve şimdiye kadar düşen meteorlardan çok azı yeryüzüne ulaşabilmiştir.

Yıldız Kayması Nedir ve Nasıl Oluşur?

Bir yıldız kaydığında kimimiz gördüğümüzde dilek tutarken kimimiz de kendimizi şanslı sayıp piyango bileti alırız… Ama aslında bu olay hiç de mucizevi bir şey değildir. Tamamen astronominin alanına giren bilimsel bir açıklaması vardır.

Bu doğa olayı, bir ışık noktasının gökyüzünün bir yerinden aşağı doğru inerek arkasında iz bırakması olarak gözümüze görünür. Fakat yıldız sandığımız bu şeyler, uzayda başıboş halde dolanırken dünyanın çekimine girerek hızla yeryüzüne doğru düşmeye başlayan, yukarıda da bahsettiğimiz “meteor”lardır. Bu olaya bilim dünyasında Meteor Yağmuru da denir.

Peki Neden Bu Kadar Parlaklar?

Meteor dediğimiz şey normalde bir kaya parçasını andırır. Peki, nasıl oluyor da gözümüze yıldız kadar parlak bir ışık gibi görünüp arkalarında uzun bir iz bırakabiliyorlar? Cevabı aslında çok basit…

Meteorlar dünyanın çekimine girip hızla atmosfere daldıklarında, hızdan kaynaklı oluşan sürtünmenin etkisiyle yanarak birer alev topuna dönüşürler.  Alev topuna dönüşen meteorlar çoğunlukla yeryüzüne ulaşamadan ufalanarak imha olurlar. Ulaşanlar da yeryüzüne veya okyanusa/denizlere ya küçük toz zerrecikleri ya da büyük kaya parçaları halinde düşerler. Büyük olanları bazen kraterler oluştururlar ve bu kraterler zamanla su ile dolarak göl haline gelirler.

Ne Demiş Bilim Ayısı?..

Göründüğü üzere yıldız kayması olarak bildiğimiz bu harika doğa olayının aslında mucizevi veya kutsal olarak yorumlanabilecek bir karşılığı yok. Ama siz yine de bir meteor yağmuruna denk gelirseniz, hemen bir dilek tutun derim ben. Sonuçta bazı şeyler gerçekte olmasa da hakkında düşünmek insanı mutlu eder, tıpkı falın gerçek olmadığını bilip bakmamız gibi... Hem ne demiş Bilim Ayısı? “Yıldız kaymasına inanma; ama dilek tutmadan da durma!..”

"Renklerin Anlamları ve Üzerimizdeki Etkileri" başlıklı yazıya buradan ulaşabilirsiniz.