Havale nedir?
-Beyinden kaynaklanan anormal sinirsel uyarıların neden
olduğu istemsiz ve şiddetli kasılmalardır.
Nasıl oluşur?
-Bu uyarılar beyin hücrelerindeki bir hasar nedeniyle
oluşur.
-Havale nöbetleri
alkol, uyuşturucu madde gibi dışarıdan vücuda giren toksik (zehirli)
maddelerin beyne etkisi ya da bazı sistemik hastalıklar sırasında yine toksik
maddelerin etkisiyle ortaya çıkar.
Nedenleri
-Havale genellikle menenjit (beyin zarı
iltihabı), ensefalit (beyin iltihabı), virüs ve bakteri kökenli enfeksiyonlar,
yüksek ateş metabolik bozukluklar, zehirlenmeler ve aşırı ruhsal uyarılma gibi
durumların komplikasyonudur. Bu tip havale sıklıkla çocuklarda ortaya çıkar.
Havale Nöbetlerinin Çeşitleri
-Tümörler, damar anevrizmaları (balonlaşma), kan
oturması (hematom) ve hidrosefaline (beyin karıncıklarında aşırı beyin-omurilik
sıvısı birikmesi) bağlı nöbetler.
Beyin Hastalıklarına ve beyin dışı hastalıklara bağlı havaleler nasıl tespit edilir?
-Kas incelemeleri
-Elektroensefalografi EEG (beyin çizgesi)
-Ekografi (ultrasonik görüntüleme)
-Bilgisayarlı beyin tomografisi
-Magnetik rezonans MR
(canlıların iç yapısını görüntüleme) gibi uzmanlar tarafından yapılan tetkikler ile
tespit edilebilir.
Ne Yapmak Gerekir (İlk Yardım)
Telaşa gerek yoktur nöbet bir kaç dakika içinde sona erecektir.
-Havale geçiren kişinin kasılma sırasında yaralanmasını
önlemek gerekir. Baş yaralanmasını önlemek için etrafındaki eşyalar uzaklaştırılmalıdır.
-Başın geriye doğru çekilmesi gerekir.
-Solunum yollarını açık tutmak için boyunla omuzlar arasına bir
yastık yerleştirilmelidir. Ama yastık kesinlikle enseye konmamalıdır.
-Ateşi düşürmek gerekir.
-Hekim çağrılmalıdır.
Ateşi Düşürmek İçin Neler Yapılmalıdır?
-Ateşi olan çocuğun hemen üstü açılmalıdır.
-Titrese dahi kesinlikle üzeri örtülmemeli, oda fazla ısıtılmamalıdır.
-Ateş düşürülemiyorsa çocuğun kilosuna uygun ölçekte ateş
düşürücü şurup verilmelidir.
-Ilık su ile vücudu silinmeli; koltuk altı, alın, göğüs ve
kasıklara pansuman yapılmalıdır.
-Gerekirse saçlar ıslatılmadan ılık su ile duş
yaptırılabilir.
-Tüm uğraşlara rağmen ateş düşürülemiyor ya da tekrarlıyorsa doktora başvurulmalıdır.
Kaynak :
Medicana İlk Yardım Genel Sağlık Ansiklopedisi
c.5 s;91,92
Yorumlar
Yorum Gönder